ارزیابی انواع تله‌ها و مواد جلب کننده جهت شکار مگس میوه مدیترانهای Ceratitis capitata (Diptera: Tephritidae) در یک باغ میوه مخلوط در شیراز

مگس میوه مدیترانه‌ای از آفات مهم قرنطینه‌ای است که در دی ماه سال 1386 روی میزبان نارنگی در شیراز گزارش شد. به منظور تعیین بهترین ترکیب تله و ماده جلب کننده جهت شکار انبوه آن آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با شش تیمار و سه تکرار در یک باغ میوه مخلوط در سال 1388 انجام شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: 1- تله جکسون + تری مدلور (JT)، 2- تله مک فیل + تری مدلور (MT)، 3- تله تفری تراپ + مایع سراتراپ (TC)، 4- تله تفری تراپ + بیولور (TB)، 5- تله بطری پلاستیکی+ مایع سرا تراپ (BC)، 6- کارت زرد رنگ چسبی (YP). تله‌ها در دهه سوم تیر ماه در باغ نصب شدند. شمارش میزان شکار مگس میوه مدیترانه‌ای و حشرات غیرهدف در تیمارها به تفکیک و هفته‌ای یک بار انجام شد و سپس میانگین شکار روزانه تیمارها محاسبه گردید. داده‌ها پس از تبدیل و همسان‌سازی تجزیه واریانس گردید و میانگین‌ها با آزمون چند دامنه‌ای دانکن مقایسه شدند. نتایج نشان داد که اختلاف معنی‌داری بین تیمارها در سطح یک درصد وجود دارد. میانگین شکار روزانه مگس مدیترانه‌ای در تیمارهای فوق الذکر به ترتیب 16/3، 08/3، 24/0، 6/0، 07/0 و صفرحشره تعیین شد. همچنین میانگین شکار روزانه حشرات غیرهدف در تیمارها به ترتیب 05/0، 02/0، 42/7،83/3، 06/11و86/1 عدد تعیین شد. اوج شکار حشرات کامل مگس مدیترانه‌ای و حشرات غیر هدف در تیمارها به ترتیب در نیمه دوم مهر و اواسط شهریور مشاهده شد. تعداد کل شکار حشرات غیرهدف در کلیه تیمارها 3/2 برابر مگس مدیترانه‌ای در تیمارها بود. مگس Minettia sp. از خانواده Lauxaniidae گونه غالب در میان حشرات غیرهدف شکار شده بود. درصد مگس‌های نر شکار شده در تیمارهای یک الی پنج به ترتیب 96، 95، 32، 22 و 25 درصد بود. نتیجه نهایی آن که، تیمارهای یک و دو به عنوان بهترین تیمارها جهت شکار انبوه مگس میوه مدیترانه‌ای در باغ‌های میوه مخلوط شیراز معرفی می‌شوند.